Το σιδηρούν τείχος
Την Πρωτοχρονιά 1.400 αλληλέγγυοι στον Παλαιστινιακό λαό, που βρίσκεται αποκλεισμένος στη Λωρίδα της Γάζας, επιχείρησαν να διαδηλώσουν στην Αίγυπτο. Ωστόσο, η αιγυπτιακή κυβέρνηση απαγόρευσε την είσοδό τους στη Γάζα, μέσω Αιγύπτου κρατώντας στάσιμα τα λεωφορεία στο Κάιρο και αναγκάζοντάς τους, να επιστρέψουν άπραγοι. Ύστερα από διαπραγματεύσεις, αστυνομική καταστολή και πολιτική διπλωματία επετράπη η είσοδος στη Γάζα σε 100 από τους διαδηλωτές. Ο Γιούρι Άβνερυ επιχειρεί να ερμηνεύσει πολιτικά τη στάση της Αιγύπτου. Δημοσιεύουμε σήμερα απόσπασμα άρθρου του για την «συνεργία της Αιγύπτου στον εγκληματικό αποκλεισμό της Γάζας», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Του
Γιούρι Άβνερυ*
(…) Μπορεί ορισμένοι να αναρωτιούνται για ποιο λόγο συμμετέχει η Αίγυπτος στον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας.
Ο αποκλεισμός ξεκίνησε πολύ πριν τον Πόλεμο της Γάζας, μετατρέποντας την Λωρίδα στη «μεγαλύτερη φυλακή επί γης». Ο αποκλεισμός αφορά τα πάντα εκτός από τις αναγκαίες ιατροφαρμακευτικές προμήθειες και τον εφοδιασμό τροφίμων. Ο γερουσιαστής Τζον Κέρυ, δήλωσε σοκαρισμένος όταν ενημερώθηκε ότι ο αποκλεισμός αφορά ακόμα και τα μακαρόνια -ο Ισραηλινός στρατός ανήγαγε τα μακαρόνια σε είδος πολυτελείας. Ο αποκλεισμός περιλαμβάνει εξοπλισμό κτιρίων μέχρι και σχολικά βιβλία. Εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις, κανείς δεν μπορεί να περάσει από τη Λωρίδα της Γάζας στο Ισραήλ ή στη Δυτική Όχθη, ούτε το αντίστροφο.
Ωστόσο, το Ισραήλ ελέγχει μόνο τις τρεις εισόδους της Λωρίδας. Τα βόρεια και ανατολικά σύνορα έχουν αποκλειστεί από τον Ισραηλινό στρατό. Τα δυτικά από το Ισραηλινό ναυτικό. Τα νότια σύνορα, ελέγχονται από την Αίγυπτο. Γι’ αυτό ο αποκλεισμός θα ήταν ανύπαρκτος χωρίς την αιγυπτιακή συμμετοχή.
Φαινομενικά, αυτή η στάση δεν βγάζει νόημα. Η Αίγυπτος, αυτοπροσδιορίζεται ως ηγέτης του Αραβικού κόσμου. Είναι η πιο δημοφιλής χώρα, που βρίσκεται στο κέντρο του Αραβικού κόσμου. Πριν 50 χρόνια, ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Γκαμάλ Άμπντελ Νασέρ, ήταν το ίνδαλμα των Αράβων, και κυρίως των Παλαιστινίων. Πώς μπορεί η Αίγυπτος να συνεργάζεται με τον «σιωνιστικό εχθρό», όρος που χρησιμοποιούν οι Αιγύπτιοι για το Ισραήλ, παραδίδοντάς τους 1,5 εκατομμύρια Άραβες στα πόδια τους;
Μέχρι πρόσφατα η αιγυπτιακή κυβέρνηση έμμενε σε μία λύση που αποτελεί χαρακτηριστικό της 6.000 ετών δαιμόνιας πολιτικής της. Συμμετείχε στον αποκλεισμό, κάνοντας τα στραβά μάτια στα εκατοντάδες τούνελ που σκάβονταν στα σύνορα, από όπου τροφοδοτούσαν καθημερινά τον παλαιστινιακό λαό (σε εξωφρενικές τιμές και με υψηλά κέρδη για τους αιγύπτιους μεγαλέμπορους), παρέχοντάς τους και όπλα. Επέτρεπαν ακόμα σε όποιον ήθελε να περάσει -από ακτιβιστές της Χαμάς μέχρι νύφες.
Αυτό, ωστόσο, πρόκειται να αλλάξει. Η Αίγυπτος ξεκίνησε να χτίζει ένα σιδηρούν τείχος -κυριολεκτικά- σε όλο το μήκος των συνόρων της Γάζας, καλύπτοντας τα τούνελ με σιδερένιες ασπίδες. Αυτό εν τέλει θα πνίξει όλους τους κατοίκους της Γάζας.
Όταν ο ακραίος σιωνιστής, Βλαντιμίρ Ζαμποντίνσκι, έγραψε πριν από 80 χρόνια για την ανέγερση ενός «Σιδηρούν τείχους» εναντίον των Παλαιστινίων, δεν φανταζόταν ότι θα το έχτιζαν τελικά οι Άραβες.
Γιατί το έκαναν;
Υπάρχουν αρκετές ερμηνείες. Οι κυνικοί καταδεικνύουν το γεγονός ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση εισπράττει κάθε χρόνο μία υπέρογκη αμερικάνικη επιχορήγηση -ύψους σχεδόν δυο εκατομμυρίων δολαρίων- μία ευγενική χειρονομία του Ισραήλ. Η επιχορήγηση ξεκίνησε ως επιβράβευση για την συνθήκη ειρήνης μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Το ισραηλινό λόμπυ του αμερικάνικου κογκρέσο μπορεί να τη σταματήσει ανά πάσα στιγμή.
Άλλοι, πάλι, θεωρούν ότι ο Μουμπάρακ φοβάται τη Χαμάς, η οποία εμφανίστηκε αρχικά ως παλαιστινιακό παρακλάδι των Αδερφών Μουσουλμάνων, αντιτιθέμενο στο αυταρχικό καθεστώς. Ο άξονας Κάιρο -Ριγιάντ-Αμμάν-Ραμμάλα ισορροπεί ενάντια στον άξονα Δαμασκού-Γάζας που συνεργάζεται με τον άξονα Τεχεράνη-Χεζμπολάχ. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Μαχμουντ Αμπάς προσπαθεί να σφίξει τον κλοιό στη Γάζα, προκειμένου να βλάψει τη Χαμάς.
Ο Μουμπάρακ είναι εξοργισμένος με τη Χαμάς, η οποία αρνείται να υποταχτεί σε αυτόν. Όπως και οι προκάτοχοί του, απαιτεί από τους Παλαιστίνιους, να υπακούσουν στις εντολές του. Ο πρόεδρος Αμνταλ Νάσσερ ήταν θυμωμένος με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) -μία οργάνωση που ιδρύθηκε από τον ίδιο για να εξασφαλίσει τον αιγυπτιακό έλεγχο των Παλαιστινίων, και η οποία ξέφυγε του ελέγχου του όταν ανέλαβε ο Γιάσερ Αραφάτ. Ο πρόεδρος Ανουαρ Σαντάτ θύμωσε με την ΟΑΠ επειδή απέρριψε την συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ, η οποία υποσχόταν στους Παλαιστίνιου «αυτονομία». Πως τολμούν οι Παλαιστίνιοι, ένας μικρός καταπιεσμένος λαός, να αρνείται την «συμβουλή» του Μεγάλου Αδελφού;
Όλες αυτές οι ερμηνείες φαίνονται λογικές, ωστόσο η συμπεριφορά της αιγυπτιακής κυβέρνησης, συνεχίζει να εκπλήσσει. Ο αιγυπτιακός αποκλεισμός της Γάζας εξοντώνει 1,5 εκατομμύρια ψυχές, άντρες και γυναίκες, ηλικιωμένους και παιδιά, οι περισσότερες των οποίων δεν είναι μέλη της Χαμάς. Και το κάνει απροκάλυπτα, μπροστά στα έκπληκτα μάτια εκατομμυρίων Αράβων και ενός και ενός τετάρτου δισεκατομμυρίων Μουσουλμάνων. Στην Αίγυπτο, εκατομμύρια πολιτών δηλώνουν ντροπιασμένοι από τη συμμετοχή της χώρας τους στην εξαθλίωση των συνανθρώπων τους.
Δεν έχει άλλη επιλογή
Είναι μία επικίνδυνη πολιτική. Γιατί την ακολουθεί ο Μουμπαρακ; Η πραγματική απάντηση είναι, πιθανότατα, γιατί δεν έχει άλλη επιλογή.
Η Αίγυπτος είναι μία περήφανη χώρα. Όποιος έχει ζήσει εκεί, γνωρίζει ότι ακόμα και ο πιο φτωχός αιγύπτιος, είναι εθνικά περήφανος και προσβάλλεται όταν η εθνική τους αξιοπρέπεια θίγεται. Αυτό φάνηκε και πριν από λίγες βδομάδες, όταν η Αίγυπτος έχασε σε ποδοσφαιρικό αγώνα από την Αλγερία, και συμπεριφερόταν σαν να έχασε τον πόλεμο.
«Αναλογιστείτε ότι από την κορυφή αυτών των πυραμίδων, σας κοιτούν εδώ και 40 αιώνες», είπε ο Ναπολέων στους στρατιώτες του, την παραμονή της μάχης με το Κάιρο. Κάθε αιγύπτιος συναισθάνεται ότι 6.000 -κάποιοι λένε 8.000- χρόνια ιστορίας ελέγχουν κάθε τους κίνηση.
Αυτό το βαθύ συναίσθημα είναι αντικρουόμενο με την πραγματικότητα, αφού η κατάσταση συνεχώς επιδεινώνεται. Η Σαουδική Αραβία έχει μεγαλύτερη επιρροή, το μικροσκοπικό Ντουμπάι έχει μετατραπεί σε διεθνές οικονομικό κέντρο, το Ιράν αποκτά όλο και μεγαλύτερη δύναμη. Αντιθέτως με το Ιράν, όπου οι αγιατολάχ καλούν τα ζευγάρια να περιοριστούν στα δυο παιδιά, το ποσοστό γεννήσεων στην Αίγυπτο κατασπαράζει τα πάντα, καταδικάζοντας την χώρα στη φτώχεια.
Στο παρελθόν, η Αίγυπτος είχε καταφέρει να ισορροπήσει την εσωτερική της αδυναμία με επιτυχίες στο εξωτερικό. Η παγκόσμια κοινότητα θεωρούσε την Αίγυπτο ως τον ηγέτη του Αραβικού κόσμου, και την αντιμετώπιζε ανάλογα. Όχι πια.
Η Αίγυπτος βρίσκεται σε δυσχερή θέση. Γι’ αυτό ο Μουμπαρακ δεν έχει άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει τις επιταγές των ΗΠΑ, οι οποίες ουσιαστικά είναι οι επιταγές του Ισραήλ. Αυτή είναι η πραγματική ερμηνεία για τη συμμετοχή της στον αποκλεισμό.
Ομολογώ ότι συμπάθησα πολύ όσους συνάντησα στα ταξίδια μου στην Αίγυπτο. Ο «άνθρωπος του δρόμου» είναι πολύ φιλόξενος. Η μεταξύ τους συμπεριφορά αποπνέει ηρεμία, χωρίς επιθετικότητα και με αίσθηση του χιούμορ. Ακόμα και οι πιο φτωχοί είναι αξιοπρεπείς παρά τις συνθήκες εξαθλίωσης που βιώνουν. Ποτέ δεν τους άκουσα να παραπονιούνται. Σε όλα τα χιλιάδες χρόνια ιστορίας τους, οι αιγύπτιοι δεν έχουν ξεσηκωθεί περισσότερο από τρεις ή τέσσερις φορές.
Αυτή η κληρονομιά έχει και την αρνητική της πλευρά. Όταν επαναπαύονται σε αυτή, εμποδίζεται η οικονομική, κοινωνική και πολιτική εξέλιξη.
Φαίνεται ότι οι αιγύπτιοι είναι έτοιμοι να δεχτούν τα πάντα. Από τους αρχαίους Φαραώ, μέχρι τον σημερινό, οι αιγύπτιοι ελάχιστα αντιστάθηκαν στις εντολές τους. Αλλά ίσως έρθει η μέρα που η εθνική περηφάνια θα ξεπεράσει την υπομονή τους.
Ως Ισραηλινός διαμαρτύρομαι ενάντια στον Ισραηλινό αποκλεισμό. Αν ήμουν Αιγύπτιος θα διαμαρτυρόμουν ενάντια στον αιγυπτιακό αποκλεισμό. Ως πολίτης του κόσμου διαμαρτύρομαι και για τους δυο.
*Ο Γ. Άβνερυ είναι Ισραηλινός δημοσιογράφος, συγγραφέας και ειρηνιστής ακτιβιστής.
Μετάφραση από την εφημερίδα
“Counterpunch” Ιωάννα Δρόσου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου