Οι μετανάστες φεύγουν;

Η ανεργία, η ακρίβεια και η φτώχεια χτυπά τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες


Τον τελευταίο μήνα δεκάδες άρθρα έχουν δημοσιευτεί με το γενικό τίτλο «Η κρίση διώχνει τους μετανάστες», τίτλοι που μετονομάστηκαν σε «Ουδέν κακόν αμιγές καλού» από τις ακροδεξιές εφημερίδες «Χρυσή Αυγή», «Ελεύθερη Ώρα», «Στόχος» κ.λπ. Η εικόνα που περιγράφεται παρουσιάζει γεμάτα λεωφορεία με μετανάστες, κυρίως από την Αλβανία, να επιστρέφουν στη χώρα τους, ως οικονομικοί μετανάστες για μία ακόμα φορά. Ποια είναι η πραγματικότητα, ωστόσο; Ελλείψει επίσημων στατιστικών στοιχείων επικοινωνήσαμε με μεταναστευτικές κοινότητες, προκειμένου να μας μεταφέρουν τη δική τους αίσθηση. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι οι μετανάστες «χωρίς χαρτιά» από τις ασιατικές χώρες και την Αφρική έχουν μία τάση φυγής προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ οι μετανάστες από τα Βαλκάνια, προσπαθούν να παραμείνουν στην Ελλάδα.

Παλεύουμε να μείνουμε εδώ, δεν υπάρχουν δουλειές στη χώρα μας

«Για τους μετανάστες είναι δύσκολη η απόφαση να γυρίσουν πίσω», τονίζει ο Ερβίν Σέχου, από το Φόρουμ Αλβανών Μεταναστών. «Μετά τους Ολυμπιακούς, 50.000 Αλβανοί, που δούλευαν στα έργα, βρέθηκαν άνεργοι. Η γυναικεία εργασία συντηρεί την οικογένεια. Οι μετανάστες από τις εμπόλεμες ζώνες (Ιράν, Αφγανιστάν, Ιράκ κ.λπ.) μένουν πολλοί μαζί και έτσι αν κάποιος δουλεύει μπορεί να εξασφαλίσει φαγητό και στους υπόλοιπους. Πρόκειται για κοινοτική μετανάστευση. Ενώ η μετανάστευση των Αλβανών είναι ατομική-οικογενειακή. Επομένως είναι πιο δύσκολο να επιβιώσει η οικογένεια αν οι γονείς δεν εργάζονται. Τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί η ανεργία, έχουν μειωθεί τα μεροκάματα αλλά είναι πολύ δύσκολο για τους οικονομικούς μετανάστες να αποφασίσουν να γυρίσουν πίσω».
«Η κρίση χτύπησε περισσότερο τους άντρες που δούλευαν στην οικοδομή και τις γυναίκες που καθαρίζουν σπίτια», συμπληρώνει η Γαλήνη Κάκου Μασλούκ, από την Κοινότητα «Ουκρανοελληνική Σκέψη». «Υπάρχει μία τάση φυγής σε άλλες χώρες, που μπορούν να πάρουν υπηκοότητα, όπως ισχύει και για τους Έλληνες. Είναι δύσκολη η επιβίωση των μεταναστών στην Ελλάδα, όπως και στην Ιταλία. Επιστρέφουμε, όλο και περισσότερο, στον εργασιακό μεσαίωνα. Η κρίση αγγίζει όλους τους εργαζόμενους, έλληνες και μετανάστες. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι μετανάστες υποχρεώνονται να πληρώνουν ολόκληρη την ασφάλισή τους, ακόμα και το μέρος των εργοδοτών. Πιστεύω ότι ένας μέσος έλληνας θα αδυνατούσε να πληρώσει όσα ζητάνε στους μετανάστες. Γι’ αυτό η κρίση έχει χτυπήσει πιο άμεσα εμάς. Εάν δεν πληρώσουμε τα ένσημα δεν θα μπορέσουμε να ανανεώσουμε την άδεια παραμονής».

Οι μετανάστες είναι
η πρώτη ομάδα απόλυσης

Η κρίση, λοιπόν, όπως παρουσίασε και ο ΟΟΣΑ την περασμένη βδομάδα, αυξάνει κάθετα την ανεργία. Συγκεκριμένα η ανεργία αυξήθηκε κατά 2,6% φέτος φτάνοντας το 12,1%, ενώ προβλέπεται αντίστοιχη αύξηση του χρόνου αγγίζοντας το 14,3%. «Η πρώτη ομάδα εργαζομένων που επηρεάζεται από την κρίση είναι οι μετανάστες. Αυτοί είναι και η πρώτη ομάδα απόλυσης», υπογραμμίζει ο Ελίας Αχμέν, από την Ένωση Εργαζομένων Μεταναστών Μπαγκλαντές. «Τους τελευταίους τρεις μήνες τα μεροκάματα έπεσαν από 30 ευρώ στα 15-20 ευρώ ενώ αυξήθηκαν και οι ώρες δουλειάς. Οι περισσότεροι μετανάστες «χωρίς χαρτιά» είναι απλήρωτοι. Οι εργοδότες τους, τους δίνουν περίπου 200 ευρώ για να βγάλουν το μήνα. Όσοι έχουν τη δυνατότητα φεύγουν για άλλες χώρες. Ωστόσο, οι περισσότεροι που κατάγονται από ασιατικές χώρες έχουν υποχρεώσεις, πρέπει να στείλουν χρήματα στην οικογένειά τους πίσω και έτσι δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Μένουν εδώ έστω και με αυτά τα ελάχιστα χρήματα. Ορισμένοι, όμως, δεν έχουν καταφέρει ούτε μία τέτοια δουλειά να βρουν με αποτέλεσμα να τους κάνουν έξωση και να μένουν στις πλατείες».
«Τους τελευταίους 4 μήνες 400 Πακιστανοί γύρισαν πίσω στη χώρα τους», παρατηρεί ο Αχμέντ Μονίρ, από την Πακιστανική Κοινότητα. «Οι επόμενοι μήνες θα είναι οι πιο δύσκολοι. Το καλοκαίρι δεν υπάρχουν δουλειές. Κλείνουν τα εργοστάσια και οι αγροτικές δουλειές αρχίζουν πάλι το χειμώνα. Δεν υπάρχουν δουλειές και όποιος βρίσκει δουλεύει 11 ώρες για 15 ευρώ. Στην επαρχία οι εργοδότες μάς βρίσκουν κάπου να μείνουμε, αλλά το φαγητό μας το πληρώνουμε εμείς. Τι να περισσέψει;»
Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες είναι οι πρώτοι που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση. Ακολουθούν παράλληλα και οι Έλληνες. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή οι άνεργοι (μετανάστες και έλληνες) αυξάνονται κατά 38.145 το μήνα. Σήμερα έχουν καταγραφεί 605.277 άνεργοι. Ένας στους τρεις νέους (έως 24 ετών) είναι άνεργος. Η ανεργία στην Ελλάδα είναι η τέταρτη υψηλότερη στην Ευρωζώνη, μετά την Ισπανία, τη Σλοβακία και την Ιρλανδία. Τελικά το ζήτημα δεν είναι αν θα φύγουν οι μετανάστες από τη χώρα αλλά ποιος θα παραμείνει, αφού καθώς φαίνεται τάσεις φυγής καταγράφονται από όλες τις εθνικότητες. Η κρίση δεν αποτελεί ένα «αναγκαίο καλό» για να φύγουν οι «λαθραίοι», όπως θέλει να πιστεύει η άκρα δεξιά αλλά μία τραγική πραγματικότητα που θέτει πλέον θέμα επιβίωσης ανεξαρτήτως ηλικίας, οικογενειακής κατάστασης, εθνικότητας.

Ιωάννα Δρόσου